Sabri Ülker Vakfı, çocukları hastalık etkenlerinden korumak için alınabilecek önlemleri anlattı.
Çocukların okulda beslenmesi, bir çocuğun zamanının çoğunu okulda geçirdiği göz önüne alındığında oldukça önemli bir konu haline geliyor. Okul çağında sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmek; fiziksel ve bilişsel kapasiteyi arttırırken, okul hayatına daha kolay uyum sağlamalarına da yardımcı oluyor. Bu nedenle, özellikle kış aylarının etkilerine bağlı grip ve soğuk algınlığına koruma sağlayabilmek için besleyici bir kahvaltı yapılması ve sağlıklı bir beslenme çantası hazırlanması büyük bir önem taşıyor.
Yarıyıl tatilinin ardından 20 milyondan fazla öğrenci, 5 Şubat itibarıyla 2023-2024 eğitim ve öğretim yılının ikinci dönemine başladı. Okul çağında çocuklar hem fizyolojik hem de sosyal gelişim açısından oldukça hızlı gelişiyor. Bu dönemde çocuklara sağlıklı beslenme ve yaşam biçimi alışkanlıkları kazandırılması, yaşam boyu devam edebilecek davranışların oluşumu ve yetişkinlikte hastalıkların önlenmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Dolayısıyla çocuklara sağlıklı bir yaşam rutini oluşturulması gerektiğini belirten Sabri Ülker Vakfı, çocukları hastalık etkenlerinden korumak için alınabilecek önlemleri anlattı.
Besleyici bir kahvaltı olmazsa olmaz
Kahvaltı gece boyu açlıktan sonra ilk enerji alımının gerçekleştiği öğün olması sebebiyle oldukça önemli. Okul günlerinde çocukların bu öğünü atlaması ise sıkça görülen ve hatalı bir beslenme davranışı olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan çalışmalarda; 3-11 yaş arası çocukların vücuda aldığı oksijenin yüzde 50’sinin beyin tarafından kullanıldığı belirtiliyor. Sağlıklı bir kahvaltı öğünüyle birlikte çocukların okul içi başarıları ve ders konsantrasyonlarının arttığı biliniyor. Beynin enerji kaynağı olarak glikozu kullanması nedeniyle okul çağı çocuklarında öğün atlanmaması gerekiyor.
Okul dönemi çocuklarının beslenmesinde bulunması gerekenler;
- Yumurta
- Süt grubu
- Enerji değeri yüksek ve sağlıklı yağlar içeren fındık, ceviz, badem gibi yağlı tohumlar
- Farklı çeşitlerde, mevsimine uygun meyve ve sebzeler
- Tam tahıl grubu besinler
- Kahvaltıya teşvik edebilmek için tercih edebilecekleri seçenekler
Beslenme çantasında hangi besinler yer almalı?
Beslenme çantası için menü oluştururken besinler arasında bir denge kurmak ve mevsimine göre besinler seçmek oldukça önemli. Sağlıklı bir öğle yemeği için çocuğunuzun beslenmesine tam tahıllı makarna veya bulgur pilavı, yeşil salata ve ayran; beyaz peynirli tam tahıllı soğuk sandviç, evde hazırlanmış taze meyve/sebze suyu; mevsim meyveleri, süt, kuruyemiş gibi alternatifler ekleyebilirsiniz. Ayrıca, beslenme çantasında yer alan ayran, peynir, balık, köfte, tavuk gibi oda sıcaklığında çabucak bozulabilecek yiyeceklerin sıcak veya soğuğu muhafaza edebilen beslenme çantalarında taşınması gerektiğine de dikkat edilmesi gerekir.
Çocuklar için yedikleri besinin çeşidi kadar, o besinin nasıl hazırlandığı ve göründüğü de önemlidir. Her çocuğun besinleri tercih etme biçimi farklıdır. Kimisi çıtır çıtır, sert besinlerden keyif alırken kimisi de yumuşak, sulu besinleri tercih eder. Bu yüzden çocuğun yemesi gereken besinleri onun tüketimine en uygun şekilde, sevdiği besinlerle birlikte ve gereksinim düzeyinde, aşırıya kaçmadan tüketmesini desteklemek okul başarısını da olumlu yönde etkiler. Şekil, boyut, renk, tat ve sunum olarak farklılıklar yapmak, çocukların beslenmeyi eğlenceli olarak algılamasını ve sıkılmadan, severek öğünlerini bitirmelerine fırsat sunar. Çocukların ilgisini çekebilecek öğünler için;
- Küçük küpler halinde doğranmış sebzelerle dolu rengarenk bir salata,
- Yıldız, kalp gibi şekil vericilerle şekillendirilmiş meyveler ya da tam tahıl poğaçalar,
- Ev yapımı hamburgerler ya da sebzeli-kıymalı pizzalar,
- Bol sebzeli makarnalar,
- Çeşitli şekillerde tam tahıl unlardan gözleme veya krep,
- Sebze veya kuru baklagillerden fırında cipsler,
- Ev yapımı kek, kurabiye, enerji barları gibi çeşitli, yaratıcı fikirler tercih edilebilir.
Hazırlanılan bu besinler, onların sevebileceği (Örneğin, üzerinde en sevdiği çizgi film karakterinin çizimi olan beslenme çantasına) tarzda kaplara ve çantalara konulursa yemek yemeye ve sağlıklı beslenmeye olan istekleri de artabilir. Böylece, çocuğunuzun hem sağlığı hem de okuldaki başarısının desteklenmesine yardımcı olabilirsiniz.
Fiziksel aktivitenin ihmal edilmemesi şart
Bu noktada önemli faktörlerden bir diğeri ise sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmenin yanı sıra fiziksel aktivitenin sağlanması. Fiziksel aktivite, vücudun hastalıklara karşı daha dirençli olmasını destekliyor. Ayrıca, özellikle büyüme ve gelişme döneminde olan okul çağı çocuklarında kas-iskelet sisteminin gelişmesine yardımcı oluyor. Özellikle kardiyo-solunum fonksiyonlarının gelişimi, kas gücü ve kas dayanıklılığının desteklenmesi için fiziksel aktivite oldukça önem taşıyor. Bu yüzden çocukların ekran süresi sınırlandırılıp, fiziksel aktiviteye yönlendirilmesi gerekiyor.
Yeterli uykunun faydaları
Yeterli uykunun sağlanamaması obezite, tip 2 diyabet gibi sağlık sorunları ile karşılaşma riskini artırabiliyor. Yeterli uyku, çocukların genel sağlığına katkıda bulunurken, konsantrasyonlarını ve akademik başarılarının arttırılmasına da yardımcı oluyor. Amerikan Uyku Akademisi (AASM) 6-12 yaş arasındaki çocukların günlük 9-12 saat uyumasını, 13-18 yaş arasındaki çocukların ise günlük 8-10 saat uyumasını öneriyor.
